Cuồng nhĩ là gì: nguyên nhân và cách điều trị

Cuồng nhĩ được biết đến như một loại rối loạn nhịp nhĩ nhanh, có thể gây ra các triệu chứng hụt hơi, đau ngực hoặc chóng mặt. Bệnh khó nhận biết, lâu dần trở nặng, làm tăng nguy cơ mắc đột quỵ và nhồi máu cơ tim.

Cuồng nhĩ là bệnh gì?

Cuồng nhĩ là hiện tượng tâm nhĩ bị kích thích mạnh mẽ dẫn đến rối loạn nhịp tim. Đặc điểm của tình trạng này là tần số nhịp tim vượt qua mức bình thường, thường ở mức 300 lần/phút (nhịp bình thường khoảng từ 60 đến 100 lần/phút).

Tình trạng cuồng nhĩ có thể xuất hiện trong khoảng thời gian ngắn hoặc kéo dài, thường diễn ra qua các cơn kịch phát.

Cuồng nhĩ đứng hàng thứ 2 của những rối loạn nhịp nhĩ. Cuồng nhĩ và rung nhĩ đôi khi phối hợp với nhau trên cùng 1 bệnh nhân, tại 1 thời điểm và trên cùng 1 điện tâm đồ. Không giống như rung nhĩ, cuồng nhĩ ít khi tồn tại quá vài giờ hoặc chuyển về nhịp xoang hoặc đa phần chuyển sang rung nhĩ.

Bệnh cuồng nhĩ được phân thành 2 loại chính như sau:

Cuồng nhĩ phụ thuộc CTI

Cuồng nhĩ phụ thuộc CTI gồm cuồng nhĩ ngược chiều kim đồng hồ và cuồng nhĩ xuôi chiều kim đồng hồ.

• Cuồng nhĩ ngược chiều kim đồng hồ: Đây là loại cuồng nhĩ phổ biến, thường xảy ra sau khi người bệnh đã thực hiện phẫu thuật mở nhĩ trong quá trình điều trị bệnh tim. Trong trường hợp này, sự kích thích diễn ra qua đường dẫn CTI.
• Cuồng nhĩ xuôi chiều kim đồng hồ: Một dạng cuồng nhĩ phụ thuộc CTI khác, trong đó sự kích thích diễn ra qua con đường CTI khác, tạo ra một loại nhịp xoắn chuyển đặc trưng.

Cuồng nhĩ không phụ thuộc CTI

Trường hợp này cũng được chia thành 2 dạng chính là cuồng nhĩ không phải phụ thuộc CTI và cuồng nhĩ bên trái.

• Cuồng nhĩ không phải phụ thuộc CTI: Đây là dạng nhanh nhĩ, có tần số nhịp tim dưới 240 lần/phút và thường được kết hợp với triệu chứng cuồng nhĩ điển hình.
• Cuồng nhĩ bên trái: Thường kèm theo rung nhĩ, dạng này có sóng cuồng nhĩ đa dạng, thường nhỏ và thay đổi liên tục.

Nguyên nhân gây cuồng nhĩ

Cuồng nhĩ do rất nhiều nguyên nhân gây ra, bao gồm:

• Bệnh van tim.
• Dị tật tim bẩm sinh.
• Bệnh động mạch vành.
• Huyết áp cao.
• Cường giáp.

Các yếu tố nguy cơ của cuồng nhĩ

Ngoài những nguyên nhân gây ra cuồng nhĩ đã nên ở trên, thì có một số yếu tố nguy cơ gây cuồng nhĩ, bao gồm:

• Các vấn đề về tim khác như suy tim hoặc bất thường về van tim
• Một số vấn đề về tuyến giáp
• Bệnh tiểu đường
• Bệnh phổi
• Nghiện rượu
• Chứng ngưng thở khi ngủ
• Béo phì
• Lớn tuổi

Triệu chứng nhận biết cuồng nhĩ

Triệu chứng của bệnh cuồng nhĩ có thể thay đổi tùy thuộc vào loại cuồng nhĩ và mức độ nặng nhẹ của bệnh. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến mà người bị bệnh cuồng nhĩ có thể trải qua:

• Tình trạng đánh trống ngực: Cảm giác như có ai đó đang đánh nhẹ, rung hay nhấn vào vùng ngực. Đây có thể là cảm giác không thoải mái hoặc đau ngực nhẹ.
• Đau thắt ngực và khó thở: Đau ngực thường là triệu chứng quan trọng của bệnh cuồng nhĩ. Đau có thể lan tỏa từ vùng ngực sang cổ, cánh tay trái, hàm hoặc lưng. Đau thường xuất hiện khi người bị bệnh vận động hoặc trong tình trạng căng thẳng. Khó thở thường đi kèm với đau ngực và có thể do tim không cung cấp đủ máu giàu oxy cho cơ tim.
• Lo lắng và mệt mỏi: Những triệu chứng này có thể xuất hiện khi tim không hoạt động hiệu quả và không đảm bảo cung cấp đủ oxy và dưỡng chất cho cơ thể. Lo lắng thường có thể do sự không an toàn trong cơ thể do suy tim.
• Chóng mặt, ngất hoặc cảm giác lâng lâng: Điều này có thể xảy ra khi máu không được bơm đủ vào não do tim không hoạt động hiệu quả. Cảm giác lâng lâng thường được mô tả là mất cân bằng hoặc cảm giác như mất hứng thú với môi trường xung quanh.
• Khó gắng sức khi lao động: Bệnh cuồng nhĩ gây ra mất khả năng bơm máu hiệu quả, dẫn đến việc người bệnh khó khăn trong việc vận động và thường cảm thấy mệt mỏi nhanh chóng khi tham gia vào hoạt động thể lực.

Biến chứng của cuồng nhĩ

Cuồng nhĩ nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm cho người bệnh, chẳng hạn như:

• Nhịp tim nhanh
• Bệnh cơ tim
• Các cục máu đông có thể di chuyển và gây ra cơn đau thắt ngực hoặc đột quỵ
• Suy tim sung huyết

Điều trị cuồng nhĩ

Bệnh cuồng nhĩ điều trị bằng nhiều phương pháp, từ ngoại khoa đến các biện pháp can thiệp y tế. Tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của bệnh nhân, bác sĩ sẽ quyết định phương pháp chữa bệnh cuồng nhĩ phù hợp nhất.

• Điều trị thuốc: Bao gồm thuốc kháng rối loạn nhịp tim và thuốc chống co cơ tim, giúp kiểm soát nhịp tim và huyết áp, đồng thời làm giảm nguy cơ tái phát cuồng nhĩ.
• Shock điện: Phương pháp này sử dụng dòng điện để khôi phục nhịp tim bình thường. Nó có thể được thực hiện dưới sự kiểm soát của các chuyên gia y tế.
• Đốt cuồng nhĩ bằng sóng cao tần: Đây là một phương pháp can thiệp tạo sóng cao tần để phá hủy các điểm gây ra cuồng nhĩ trong tim. Phương pháp này thường được sử dụng khi các thuốc không hoạt động hiệu quả.
• Cấy ghép van tim: Đây là một thiết bị được cấy vào người bệnh để giúp duy trì nhịp tim bình thường. Nó có thể giúp ngăn ngừa những cơn cuồng nhĩ và giảm nguy cơ đột quỵ.
• Cấy ghép thiết bị hỗ trợ tim: Tương tự như Pacemaker, ICD cũng được cấy vào người bệnh, nhưng nó có khả năng phát ra dòng điện mạnh để điều chỉnh lại nhịp tim khi có cuồng nhĩ nghiêm trọng.
• Phẫu thuật: Một số trường hợp nghiêm trọng có thể yêu cầu thực hiện phẫu thuật để loại bỏ các điểm gây ra cuồng nhĩ hoặc sửa chữa cấu trúc tim.

Biện pháp phòng ngừa cuồng nhĩ

Cuồng nhĩ do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra, trong đó có nguyên nhân không thể phòng ngừa. Nhưng cũng có một số nguyên nhân chúng ta có thể chủ động phòng ngừa để giảm nguy cơ mắc bệnh cuồng nhĩ như hạn chế rượu bia và duy trì cân nặng hợp lý.

Bên cạnh đó, nếu bạn đang mắc các bệnh lý có nguy cơ dẫn đến cuồng nhĩ như bệnh van tim, bệnh động mạch vành, tăng huyết áp và cường giáp, bạn nên tìm kiếm sự giúp đỡ của bác sĩ. Bác sĩ chuyên khoa sẽ thăm khám, điều trị và theo dõi diễn tiến của những bệnh lý này, nhờ đó giúp giảm nguy cơ dẫn đến cuồng nhĩ.