Hội chứng suy nút xoang tim: nguyên nhân và cách điều trị

Hội chứng suy nút xoang là một dạng rối loạn nhịp tim đặc biệt, gây ảnh hưởng đến nút xoang tim. Tình trạng này xuất hiện nhiều ở người ngoài 50 tuổi, gây ra các biến chứng khá nguy hiểm, bao gồm cả đột quỵ.

Hội chứng suy nút xoang là gì?

Hội chứng suy nút xoang là một dạng rối loạn nhịp tim đặc biệt, gây chậm nhịp tim hoặc tạo ra những khoảng thời gian ngưng tim kéo dài giữa những lần tim đập. Nguy hiểm hơn là khiến cho nhịp tim không đều, dẫn tới suy tim.

Nút xoang tim là một bộ phận quan trọng trong cấu tạo tim, có nhiệm vụ hình thành nhịp đập của quả tim. Nút xoang này nằm ở thành tâm nhĩ phải, ngoài điểm nối của tĩnh mạch chủ trên vào nhĩ phải.

Từ nút xoang, các xung động điện học được phát ra và dẫn truyền đến tâm nhĩ. Chúng kích thích tâm nhĩ co bóp, tống máu từ tâm nhĩ xuống tâm thất. Tiếp theo, xung động điện học bị chậm lại và tiếp tục được dẫn truyền xuống thất qua nút nhĩ thất. Khi đến 2 buồng tâm thất, xung động kích thích cơ tâm thất co bóp để bơm máu vào động mạch chủ để nuôi cơ thể, bơm máu vào động mạch phổi để lấy oxy, thải CO2.

Trong hội chứng suy nút xoang, các tín hiệu điện có nhịp độ bất thường. Nhịp tim của bạn có thể quá nhanh, quá chậm, bị gián đoạn bởi những khoảng dừng dài – hoặc sự kết hợp xen kẽ. Hội chứng suy nút xoang tương đối hiếm gặp, nhưng nguy cơ phát triển nó tăng theo tuổi tác. Nhiều người mắc hội chứng suy nút xoang cuối cùng cần một máy điều hòa nhịp tim để giữ nhịp tim đều đặn.

Nguyên nhân gây ra hội chứng suy nút xoang

Suy nút xoang tim có thể xảy ra ở mọi đối tượng nhưng đa số gặp ở những người trên 50 tuổi. Tỷ lệ mắc bệnh ở nam và nữ là tương đương. Các nguyên nhân gây suy nút xoang rất đa dạng, được chia thành 2 nhóm chính:

Các nguyên nhân nội sinh

Là những nguyên nhân tổn thương thực tổn tại nút xoang, bao gồm:

• Thoái hoá
• Thiếu máu cơ tim cục bộ
• Bệnh cơ tim
• Chấn thương nút xoang sau các phẫu thuật tim
• Nhiễm trùng như viêm màng ngoài tim, thấp tim…

Các nguyên nhân ngoại sinh gây suy nút xoang tim

Đôi khi, chức năng nút xoang bị rối loạn do những nguyên nhân bên ngoài tác động lên nút xoang, thường gặp nhất là:

• Do thuốc: chẹn beta giao cảm, chẹn kênh calci, các thuốc chống loạn nhịp tim…
• Do rối loạn điện giải: hạ kali máu, hạ can-xi máu…
• Suy giáp
• Tăng áp lực nội sọ

Các triệu chứng của hội chứng suy nút xoang

Điều khiến cho hội chứng suy nút xoang trở nên nguy hiểm chính là những người mắc phải đều có ít hay thậm chí là không có triệu chứng. Các triệu chứng có thể biến đổi từ nhẹ (như mệt mỏi, khó chịu) đến những biểu hiện nặng hơn (như đau ngực, ngất xỉu hay thậm chí suy tim).

Có một số trường hợp chỉ bị thoáng qua khiến bệnh nhân khó nhận ra sự bất thường. Thông thường, những triệu chứng phổ biến của hội chứng suy nút xoang bao gồm:

• Cảm giác tim đập nhanh và rung (đánh trống ngực).
• Đau ngực hoặc khó chịu ở ngực.
• Lú lẫn.
• Chóng mặt hoặc choáng váng.
• Ngất xỉu hoặc suýt ngất.
• Cảm giác mệt mỏi.
• Khó thở.
• Mạch đập chậm (Nhịp tim chậm).

Nếu phát hiện có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào kể trên, hãy đến ngay trung tâm y tế gần nhất để kiểm tra và nhận được sự chăm sóc cần thiết. Có rất nhiều bệnh lý khác nhau có thể dẫn tới những vấn đề như nhịp tim không đều, ngưng tim hoặc đau ngực. Do đó, việc chẩn đoán sớm rất quan trọng để đảm bảo điều trị hiệu quả.

Đặc biệt, nếu vừa trải qua một cơn đau ngực gần đây mà không rõ nguyên do, hoặc cảm thấy có thể đang gặp vấn đề về tim, hãy liên hệ y tế khẩn cấp để được đánh giá một cách nhanh chóng và có kế hoạch điều trị phù hợp.

Những biến chứng của bệnh

Những nguy cơ mà hội chứng này gây ra khá nghiêm trọng khi không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Một số biến chứng phổ biến gây ra bởi tình trạng suy nút xoang có thể kể đến bao gồm:

• Ngưng tim: Biến chứng nguy hiểm khi quãng nghỉ giữa các nhịp đập của tim kéo dài, có thể gây tử vong nếu không được xử lý ngay.
• Rối loạn nhịp tim: Nhịp tim đập không đều, nhanh chậm bất thường có thể ảnh hưởng đến khả năng bơm máu đến phổi và các bộ phận khác của cơ thể.
• Đau ngực và suy tim: Các cơn đau ngực xuất hiện có thể làm tăng nguy cơ suy tim, khiến hệ thống tim mạch không thể cung cấp đủ máu cho các tế bào.
• Nguy cơ đột quỵ: Do sự gián đoạn trong quá trình bơm máu và cung cấp dưỡng chất đến não, hội chứng nút xoang có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ.
• Sảy thai: Đối với phụ nữ mang thai, hội chứng nút xoang có thể làm tăng nguy cơ sảy thai, hoặc gây ra các vấn đề sức khỏe cho thai nhi.
• Mất ý thức: Xảy ra khi tim suy giảm khả năng bơm máu lên não, làm mất ý thức, tăng nguy cơ tụt huyết áp.
• Rủi ro khi thực hiện phẫu thuật: Nếu cần thực hiện phẫu thuật, đặc biệt liên quan đến tim, người mắc bệnh nút xoang có nguy cơ gặp biến cố trong quá trình phẫu thuật cao hơn những người khác.

Đối mặt với những rủi ro và biến chứng này, việc theo dõi sát sao, chẩn đoán sớm và điều trị hiệu quả là rất quan trọng để giảm thiểu nguy cơ tử vong, bảo vệ sức khỏe người bệnh.

Điều trị suy nút xoang tim

Vì các triệu chứng không đặc hiệu, thông thường người bệnh thường chỉ nhận ra bệnh qua việc thăm khám định kỳ hoặc khi gặp các biểu hiện ngất, thoáng ngất. Để xử lý các trường hợp cấp tính, người bệnh có thể sử dụng các loại thuốc nhằm ổn định nhịp tim. Có một số loại thuốc phổ biến như Atropin, Dopamin, Dobutamin, Isoproterenol, Adrenalin,…

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng các loại thuốc này chỉ mang tính tham khảo và cần có sự chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa tim mạch. Người bệnh nên đến khám để được bác sĩ chuyên khoa chẩn đoán và kê đơn thuốc một cách chính xác, tránh những tác dụng phụ không mong muốn. Đặc biệt, nếu có nghi ngờ rằng nguyên nhân gây suy nút xoang là do các loại thuốc làm chậm nhịp tim hoặc thuốc điều trị suy giáp, thì bạn cần ngừng sử dụng thuốc ngay lập tức hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ để điều chỉnh loại thuốc phù hợp.

Trong những trường hợp nặng hơn, người bệnh có thể cần sử dụng các thiết bị hỗ trợ để cải thiện nhịp tim theo hướng dẫn của bác sĩ.

Suy nút xoang tim là một hội chứng không quá nguy hiểm nếu được phát hiện và điều trị sớm. Hãy duy trì thăm khám định kỳ và đừng bỏ qua những dấu hiệu dù là nhỏ nhất để bảo vệ sức khỏe của chính mình.